<Η συνομιλία με τη Ορχήστρα Toscanini δεν είναι κάτι καινούριο και μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα>, δήλωσε ο Τζίτζι Κριστοφορέτι, διευθυντής της Fondazione Nazionale della Danza / Aterballetto. <Αυτήν την εποχή δεν κάνουμε σχεδόν τίποτα απ’ όσα είχαμε προγραμματίσει. Μιλάμε για μεγάλη καταστροφή αλλά δεν το βάζουμε κάτω και έτσι είπαμε να εμβαθύνουμε καλλιτεχνικές διαστάσεις που μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα και δεν προλαβαίναμε ποτέ. Πιο συγκεκριμένα ο βιντεοχορός θα μας επιτρέψει να προσεγγίσουμε καινούριους θεατές αφού ο διεπιστημονικός διάλογος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής. Για αυτό χαίρομαι ιδιαίτερα που το Ravenna Festival, διαχρονικός συνεργάτης μας, είναι και τώρα μαζί μας μετά την ακύρωση της πρεμιέρας του Don Juan (που είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Ιούνιο στο θέατρο Αλιγκιέρι της Ραβένα), καθώς επίσης για τη σύμπραξη με την Collezione Maramotti, που χάρισε στο πρότζεκτ μια καλλιτέχνιδα και έναν επιπλέον τρόπο καλλιτεχνικής έκφρασης> είπε ο Κριστοφορέτι.
<Η συνεργασία μας με τη Fondazione Nazionale della Danza / Aterballetto μας βρήκε σε μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή μολονότι η ιδέα για μακροπρόθεσμη σύμπραξη υπήρχε εδώ και πολλούς μήνες>, λέει ο Aλμπέρτο Τριόλα, έφορος και καλλιτεχνικός διευθυντής της ορχήστρας La Toscanini. <Το πρότζεκτ αφορά δημιουργικές δυνάμεις πολλών συντελεστών και μαζί με το χορευτικό θίασο συμμετέχουν και τρεις μουσικοί μας. Τα κομμάτια του Μπετόβεν συνοδεύει η μουσική που ο συνθέτης Φάμπιο Μάσιμο Καπογκρόσο, καλεσμένος μας για αυτή τη σεζόν, έγραψε ειδικά για την περίσταση. Τον καιρό του εγκλεισμού η νέα δημιουργία δέχεται και έπειτα απελευθερώνει μια δύναμη που μετατρέπεται σε αρμονική ένταση και επιτρέπει στην ψυχή να βρει και να βρεθεί μαζί με τις φωνές των υπόλοιπων συντελεστών: μουσικών, χορευτών αλλά και του κοινού>.
<Ο Τζίτζι Κριστοφορέτι, που του έλαχε η μοίρα να οδηγήσει το πλοίο του Aterballetto έξω από τα φουρτουνιασμένα νερά της πανδημίας – δήλωσε ο Μάουρο Φελικόρι, Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού της Περιφέρειας Εμίλια-Romagna – είναι από τους πρώτους που κατάλαβε ότι έπρεπε να αντιδράσουμε. Παρ’ όλους τους ανασταλτικούς παράγοντες όπως η συλλογική φύση του χορού και η απόσταση από το κοινό, το περιφερειακό Ίδρυμα με έδρα την Ρέτζο Εμίλια δημιούργησε “1 meter CLOSER”, όπου οι καλλιτέχνες χορεύουν σε απόσταση χιλιομέτρων ο ένας από τον άλλο. Και τώρα ήρθε η σειρά του καινούριου βίντεο, “The Other Side”, καρπού της εξαιρετικής συνεργασίας μεταξύ Αλμπέρτο Τριόλα και Ορχήστρας La Toscanini, που μεταδόθηκε από τη Rai 5. Ο Κριστοφορέτι κατάλαβε ότι ακόμα και όταν περάσει η μπόρα αφήνοντας πίσω της πολύ πόνο βέβαια, δεν θα μιλάμε απλά για μια παρένθεση και οι ζωντανές παραστάσεις δεν θα είναι ποτέ ξανά όπως πριν: γιατί το θέμα της απόστασης επιδείνωσε περαιτέρω την ήδη δύσκολη σχέση του θεάτρου με το κοινό του εξαιτίας του υψηλού κόστους που συνεπάγεται ο περιορισμός των θεατών αλλά και γιατί οι ιστορικοί χώροι μπορούν να είναι το καμάρι της Ιταλίας, όμως ήδη πριν από την πανδημία έδειχναν προβληματικά για τη σύγχρονη θεατρική γραφή και μετά την πανδημία θα μας φαίνονται ακόμα πιο στενάχωρα. Επομένως θα χρειαστούμε νέους χώρους – συνεχίζει ο Αντιπεριφερειάρχης – και ήδη δουλεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Κυρίως όμως θα πρέπει να αξιοποιήσουμε με θάρρος και φαντασία τις δυνατότητες του ψηφιακού κόσμου, κάτι που το Aterballetto ήδη έχει αρχίσει να κάνει, με νέα προϊόντα και νέους διαύλους επικοινωνίας με το κοινό. Η ψηφιακή ζωντανή παράσταση δεν περιορίζεται στη βιντεοσκόπηση της σκηνής αλλά συνιστά παράλληλη παραγωγή με ξεχωριστό αισθητικό λεξιλόγιο.
«1 meter CLOSER» ήταν η απόδειξη ότι οι εξελίξεις προμηνύονται εξαιρετικές μολονότι είμαστε μόνο στην αρχή. Τέλος θέλω να επισημάνω τη σπουδαία συνεργασία στην παρούσα παραγωγή της Fondazione Nazionale della Danza και της Fondazione Toscanini, μαζί με την Collezione Maramotti της Ρέτζο Εμίλια και το Ravenna Festival. Η συναντίληψη των σημαντικότερων πολιτιστικών θεσμών της Περιφέρειάς μας αποτελεί τον κομβικό σημείο που θα μας επιτρέψει να ενισχύσουμε τη εθνική και Ευρωπαϊκή διάσταση των παραγωγών μας>.
Η τέχνη αποτελεί πάντα ένα δυνατό κάλεσμα στη ζωή και σε αυτή την δημιουργία οι ιμπρεσιονιστικές συνδηλώσεις της μουσικής γίνονται η αφορμή ώστε οι κλειστοί στη μοναξιά τους χορευτές να σηκωθούν ξανά για να βρουν δύναμη και έμπνευση. Σε αυτό το πλαίσιο το έργο της Λουΐζα Ράμπια, λειτουργεί ως δίκτυο εκρηκτικών εικόνων και οπτικών ερεισμάτων.
Αυτή η καινούρια βιντεοδημιουργία ανατέθηκε στον χορογράφο και χορευτή του θιάσου Aterballetto, Σάουλ Ντανιέλε Αρντίλο, με την συνεργασία του δραματουργού Σιμόνε Τζόρτζι, που τα έργα του κυκλοφορούν από τον εκδοτικό οίκο Einaudi.
<Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε αυτό το πρότζεκτ είναι λες και διαγράφουν παράλληλες πορείες – εξηγεί ο χορογράφος Αρντίλο – όλοι τους όμως με την ίδια ταχύτητα και τον ίδιο στόχο. Παραδόξως αυτή η συνθήκη επιβράδυνσης, εγκλεισμού και απομόνωσης έδωσε αντίθετο αποτέλεσμα: μας έμαθε να επικοινωνούμε γιατί μας ανάγκασε να στήσουμε με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση το αυτί μας προς τον συνάνθρωπό μας. Είναι «εύκολο» αλλά κυρίως διασκεδαστικό να διδάσκεις πώς να κινείσαι μέσω τηλεδιάσκεψης, για τη χαρά του γεγονότος αλλά και για τη χαρά της ενσυναίσθησης. Όπως συμβαίνει στους τυφλούς, που μαθαίνουν να «βλέπουν» με τις υπόλοιπες αισθήσεις>.
<Ξεκινήσαμε από μια πολύ απλή εικόνα – λέει ο Τζόρτζι – από έναν τοίχο που χωρίζει δυο δωμάτια. Έναν τοίχο που χωρίζει δυο ανθρώπους: δυο ανθρώπινα όντα που βρίσκονται τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά εξαιτίας του τοίχου που τους χωρίζει. Δυο άνθρωποι που δεν μπορεί ο ένας να πλησιάσει τον άλλο. Μια ιδέα που μπορούσαμε να υλοποιήσουμε και στο θέατρο, με έναν τοίχο να χωρίζει τους δυο ηθοποιούς. Μια ιδέα που τελικά υλοποιήσαμε σαν οπτικοακουστικό προϊόν γιατί μπορούσαμε να το κάνουμε λες και οι υφιστάμενοι περιορισμοί δεν υπάρχουν παρ’ όλο που από αυτούς τους περιορισμούς αντλεί το νόημά της: τα μάτια του θεατή είναι που κρατάει μαζί όσα μαζί δεν είναι>.
Κάθε χορευτής αισθάνεται στο (φανταστικό) δωμάτιο δίπλα του την παρουσία ενός αγνώστου μουσικού που παίζει. Και η μουσική τελικά θα εισέλθει στη μοναξιά του και θα τον παρασύρει σε έναν χορό μέσω του οποίου θα βρίσκεται σε επικοινωνία και σε σχέση με τους υπόλοιπους χορευτές.
Πρόκειται για τους Μιχαέλα Κοστέα (βιολί), Πιέτρο Νάπι (βιολοντσέλο) και Οράτσιο Σιορτίνο (πιάνο), μουσικούς που η Ορχήστρα La Toscanini κάλεσε για να δώσουν σάρκα και οστά σε αυτή την εικονική πλην χειροπιαστή συνάντηση.
Το ρεπερτόριο που θα ακούσουμε αποτίνει φόρο τιμής στον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, μουσική ιδιοφυία που βίωσε στον υπέρτατο βαθμό τα φυσικά όρια του σώματος υπερβαίνοντάς τα· στο πρόγραμμα επίσης η πρεμιέρα της πρωτότυπης σύνθεσης που ανατέθηκε στο Φάμπιο Μάσιμο Καπογκρόσο, μουσικό που φιλοξενείται αυτή την περίοδο από την La Toscanini.
<Η χορευτική πορεία εκφράζεται από στιγμές μεγάλης σύγχυσης, οργής, διάψευσης και θυμού – επισημαίνει ο συνθέτης – που οφείλονται στο ανέφικτο της επικοινωνίας, και ως μουσικός επιχείρησα να εκφράσω την ιδέα της υπέρβασης του πόνου διαμέσου της μουσικής κατά το παράδειγμα του Μπετόβεν. Με αυτό τον τρόπο στιγμές έντασης και αρρυθμίας εναλλάσσονται με στιγμές πιο χαλαρές και φωτεινές>.
Το νήμα αυτών των φανταστικών συναντήσεων το κρατάει στα χέρια της η filmmaker Βαλέρια Τσιβάρντι, που μαζί με τον Ντιέγκο Τορτέλι δημιούργησε 1 meter CLOSER.
Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει επίσης η ζωγραφική τέχνη με τον μεγάλων διαστάσεων πίνακα με τίτλο Love που η Λουΐζα Ράμπια φιλοτέχνησε το 2017 και ανήκει στην Collezione Maramotti. Η καλλιτέχνιδα προβληματίζεται πάνω στην ανθρώπινη συνθήκη, μελετάει τις διασυνδέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους μεταξύ τους και με το περιβάλλον.
The Other Side πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Collezione Maramotti της Ρέτζο Εμίλια και σε συνεργασία με το Ravenna Festival.
